Wady serca są schorzeniem, na które cierpi bardzo wiele dzieci. Wady te mogą być wrodzone lub nabyte. Bardzo wiele wad serca u dzieci może być dzisiaj zdiagnozowanych jeszcze w trakcie życia płodowego. Jest to możliwe dzięki postępowi medycyny i dostępowi do badań prenatalnych. Nie wszystkie wady serca u dzieci można zdiagnozować jeszcze przed porodem. Wiele dzieci jest diagnozowanych dopiero po urodzeniu. Specjalistą, który w takich sytuacjach może pomóc jest kardiolog dziecięcy.
Wady serca wrodzone u dzieci: jakie metody diagnostyki są dostępne?
Serce kształtuje się między 3. a 8. miesiącem ciąży. To wtedy właśnie może dojść do rozwoju wrodzonych wad serca. Wady te mogą zostać wykryte w czasie ciąży. Podstawowym badaniem, które umożliwia wykrycie takiej wady jest USG wykonywane w drugim i trzecim trymestrze ciąży. Jeżeli wykonujący to badanie lekarz podejrzewa nieprawidłowości w budowie serca dziecka, powinien zlecić dalszą diagnostykę. Wadę rozwojową serca u nienarodzonego jeszcze dziecka można wykryć wykonując echo serca. Badanie to wykonuje kardiolog dziecięcy. Niestety, w dalszym ciągu u bardzo wielu dzieci wady wrodzone serca wykrywane są dopiero po narodzinach.
Jakie są objawy wrodzonych wad serca?
Większość dzieci, które mają wrodzoną wadę czy nawet złożone wady serca rozwija się prawidłowo. Ich stan ogólny jest bardzo dobry, a więc w skali Apgar otrzymują maksymalną ilość, czyli 10 punktów. U części dzieci występują jednak bardzo charakterystyczne objawy. To przede wszystkim sinica ośrodkowa. Jest ona widoczna na ustach, spojówkach, koniuszkach palców i pod paznokciami.
Jakie przyczyny nabytych wad serca wskazuje kardiolog dziecięcy?
Nabytymi wadami serca określa się te wady, które powstają po narodzinach dziecka. Zdecydowana większość nabytych wad serca to wady zastawkowe. Bardzo rzadko u dzieci diagnozowane są wady dotyczące innych struktur serca. Jedną z wad nabytych jest zapalenie wsierdzia. Wada ta może być skutkiem choroby reumatycznej bądź infekcji bakteryjnej. Najbardziej typowym objawem zapalenie wsierdzia są nieprawidłowe szmery. Jeżeli przyczyną wady jest infekcja bakteryjna, to towarzyszą jej dodatkowe objawy: wysoka gorączka i przyspieszona praca serca. Następstwem nieprawidłowo leczonej anginy ropnej może być reumatyczne zapalenie wsierdzia. Choroba ta najczęściej występuje u dzieci między 5. a 15. rokiem życia.
Jakie badania diagnostyczne wykonywane są u dzieci z podejrzeniem wad serca?
Zarówno u noworodków, jak i u starszych dzieci można dzisiaj wykonać bardzo różne badania diagnostyczne, które umożliwiają wykrycie wrodzonej czy nabytej wady serca. Jednym z najbardziej podstawowych badań jest badanie elektrokardiograficzne zwane potocznie EKG. Badanie to jest bezbolesne. Do bezbolesnych i nieinwazyjnych badań, które mogą zostać wykonane u dzieci z podejrzeniem wad serca zalicza się także RTG klatki piersiowej. Badanie to pozwala ocenić położenie, wielkość i kształt serca. Kardiolodzy, którzy zajmują się leczeniem wad serca u dzieci mogą zlecić wykonanie także badania echokardiograficznego. Echo serca także zaliczane jest do nieinwazyjnych badań diagnostycznych. Pozwala ono na bardzo dokładne odwzorowanie anatomicznej budowy serca. Może zostać uzupełnione o badanie dopplerowskie. Zdarza się, że nawet wykonując wszystkie te badania, ich wyniki nie dostarczają informacji wystarczających do podjęcia prawidłowego leczenia. W takiej sytuacji lekarz może zlecić wykonanie cewnikowania serca. Jest to już badanie inwazyjne. U dzieci badanie to przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Noworodki karmione mlekiem matki muszą być na czczo 4 godziny przed zabiegiem, dzieci starsze zaś co najmniej 8 godzin.
