Wiedza, z jaką uczniowie opuszczą szkolne mury, w bardzo dużej mierze zależy od charyzmy nauczyciela. Choć myślenie o tym, aby zamienić się w Johna Keatinga ze „Stowarzyszenia Umarłych Poetów”, wydaje się naiwne i trywialne, to jego postać powinna wskazywać nam jeden ważny kierunek – wychodzenie poza schematy.
Oczywiście nie musimy od razu zaczynać od wchodzenia na biurko, ale warto pomyśleć nad tym, żeby… przestawić to biurko w inne miejsce.
System edukacji oparty na wzorcach z XIX wieku wyczerpał się już dawno, ale w Polsce wciąż jest modelem obowiązującym. Przez to szkoła jest dla współczesnych uczniów miejscem opresyjnym. To między innymi za sprawą ławek ustawionych w rzędach. Co od najmłodszych lat obserwuje uczeń? Plecy swoich rówieśników oraz nauczyciela, który jest odseparowany, starając się przekazać wiedzę przy tablicy. To utrwala niepotrzebną hierarchię i przeszkadza w budowaniu bliższych relacji oraz zaufania.
Ustawienia mebli w klasie
Warto zastanowić się nad zmianą układu, który pamiętamy z okresu własnej edukacji. Jedną z możliwości jest tzw. podkówka. W tym wariancie uczniowie mogą spojrzeć sobie prosto w oczy, przez co nie czują się osamotnieni i odizolowani. Sama przestrzeń klasy staje się bardziej otwarta i przyjazna, a nauczyciel, choć pozostaje przy swoim biurku i tablicy, skraca dystans.
Bardzo podobny jest układ koła. Różnicę powinna stanowić w tym przypadku metodyka, czyli rezygnacja z przysłowiowej tablicy lub wprowadzenie podczas lekcji zasad, zgodnie z którymi będzie to przestrzeń zarówno dla nauczyciela, jak i dla uczniów. Co ważne, podkówka oraz koło to systemy, które doskonale sprawdzają się podczas dyskusji. Zapewniają otwartość i dają szerokie pole do popisu.
Jeśli na danych zajęciach planujemy pracę w grupach, to powinniśmy ułożył ławki w kilka wysp, które ułatwią uczniom komunikację i współpracę. Na koniec warto jednak wrócić do koła i w takiej sytuacji przedstawić efekty pracy każdej z grup.
Pruski układ sali lekcyjnej nie trafił jednak do lamusa edukacji. Dobrze sprawdza się podczas zajęć w formie wykładów, kiedy każdy z uczniów musi skupić się na własnej pracy (np. notatce) lub w przypadku indywidualnych prac pisemnych.
Opracowanie tekstu: firma Supellex – producent mebli szkolnych.
