Dzieci, od początku swojej edukacji, powinny być przyzwyczajane do samodzielności. Wdrażanie do samodzielnej nauki robić stopniowo, nie zniechęcając, ale zachęcając. Dziecko, któremu rodzic umiejętnie pomaga w odrabianiu pracy domowej, uczy się chętnie i nie ma problemów z dyscypliną. Z kolei nieumiejętna, nachalna pomoc może spowodować problemy w dalszych latach edukacji. Dlatego warto zaznajomić się z podstawową wiedzą, jak pomóc dziecku odrabiać zadania domowe – i nie zaszkodzić.
Przed rozpoczęciem odrabiania pracy domowej warto:
- wyznaczyć miejsce, w którym dziecko będzie mogło skoncentrować się na nauce,
- określić priorytety,
- zaplanować odpowiednią ilość czasu potrzebną do nauki,
- usunąć wszystkie „rozpraszacze”,
- zadbać o pozytywną motywację.
Zorganizuj miejsce do nauki
Idealnym miejscem do odrabiania pracy domowej dla ucznia jest własne biurko w zaciszu własnego pokoju. Często dzieci dobrze koncentrują się również przy stole w jadalni lub salonie. Istotne jest, by miejsce do siedzenia i pisania było wygodne, zapewniało prostą postawę oraz pozwalało na komfortowe rozłożenie podręczników i przyborów do pisania. Zadania domowe, pisane na różnego typu podkładkach, w pozycji półleżącej z góry będą skazane na niepowodzenie.
W początkowych etapach odrabiania zadań domowych dziecko często potrzebuje osoby dorosłej, dlatego wskazane jest również zapewnienie miejsca siedzącego dla rodzica. Osoba „wisząca” nad uczniem stwarza dyskomfort i nie pozwala się skupić.
Określ priorytety
Na samym początku edukacji należy określić priorytety. Uczeń musi wiedzieć, że zadania domowe muszą być odrobione w pierwszej kolejności, przed zabawą. Dziecko, które zaraz po szkole będzie grało przez kilka godzin w ulubioną grę na komputerze lub pobiegnie na podwórko, będzie zbyt zmęczone i nie będzie w stanie skupić się, a nauka zajmie więcej czasu oraz może stać się przyczyną kłótni. Można oczywiście pozwolić dziecku na spotkanie z kolegami na boisku zaraz po szkole, zwłaszcza gdy rodzice nie wrócili jeszcze z pracy, jednak należy wyznaczyć też nieprzekraczalną godzinę powrotu do domu oraz zaplanować krótką przerwę na wypoczynek i wyciszenie przed rozpoczęciem nauki.
Zaplanuj czas potrzebny do nauki
Dzieciom, którym trudno jest skupić uwagę na dłuższy okres czasu, można zaproponować krótkie sesje naukowe, odliczane za pomocą stopera. Idealnym okresem jest 25 minut, jednak – w zależności od dziecka – czas ten można przedłużyć, lub skrócić. Po wyznaczonym czasie następuje krótka przerwa, zagospodarowana przez rodzica na przykład na aktywność fizyczną, lub lekką, owocową przekąskę, a następnie powrót do nauki – aż do zakończenia ustalonego z góry planu.
Ogranicz „rozpraszacze”
Odrabianie zadań domowych może być skutecznie zakłócone znajdującymi się w zasięgu wzroku lub słuchu rozpraszaczami. Edukację najbardziej zakłócają telefony komórkowe, zarówno dziecka, jak i opiekuna oraz inne sprzęty elektroniczne, takie jak telewizor. Brak uwagi może również być spowodowany nadmierną ilością przedmiotów w najbliższym otoczeniu dziecka, rysunkami na ścianie lub zabawkami na półce.
Zadbaj o dobrą atmosferę i motywację
Pierwszą i naczelną zasadą w pomaganiu dziecku jest: „jestem z Tobą, ale nie zrobię tego za Ciebie”. Dziecko od początku musi wiedzieć, że rodzic tylko pomaga, natomiast obowiązek nauki i odrobionego zadania spada na ucznia. Dlatego należy:
- zachęcać dziecko do samodzielnej nauki,
- okazywać cierpliwość, czekać na własne wypowiedzi,
- nie podawać gotowych odpowiedzi, tylko naprowadzać na właściwą ścieżkę,
- stopniowo zachęcać do samodzielnego wykonywania działań, ograniczając się do sprawdzania i wyjaśniania błędów,
- chwalić za samodzielne inicjatywy i wykonywanie prac bez przypominania.
Najczęstsze błędy rodziców
Rodzic, dyktujący dziecku zadania domowe wyrabia w nim nawyk lenistwa oraz utwierdza w przekonaniu, że nie warto samodzielnie robić zadań: przecież opiekun zrobi to lepiej i szybciej. Taka postawa wpływa również negatywnie na samoocenę dziecka, co przekłada się zarówno na wyniki w nauce, jak i brak chęci do samodzielnego podjęcia wysiłku. Dlatego warto pozostawić dziecku możliwość samodzielnego pokonywania trudności. Nawet gdy na początku będzie wymagało to anielskiej wręcz cierpliwości od rodzica, w dalszej edukacji zaowocuje sprawniejszym odrabianiem prac oraz skuteczniejszą nauką.
